ความสำคัญของการพัฒนาตนเอง และแผนการพัฒนาตัวเองที่ได้ผล

การพัฒนาตนเองนั้นสำคัญแค่ไหน…ตั้งแต่เด็กก็มีแต่คนบอกให้พวกเราตั้งใจเรียน เช่น ขอแค่สอบได้คะแนนดีทุกอย่างก็จะดีเอง

แต่จะมีสักกี่คนที่จะบอกความจริงให้เรารู้ว่า การพัฒนาตัวเองก็เป็นปัจจัยที่สำคัญในชีวิตของคนเราเหมือนกัน บางทีอาจจะสำคัญกว่าคะแนนสอบและหน้าที่การงานก็ได้

หากเรามัวแต่ยืดติดกับวัดค่าด้วยเกนท์ของสังคม ไม่ว่าจะเป็นการวัดค่าด้วยคะแนนสอบหรือยอดเงินในบัญชี เราก็อาจจะลืมความสำคัญของการพัฒนาตัวเอง…เพื่อตัวเอง เพราะประโยชน์ของการพัฒนาตัวเองไม่ใช่สิ่งที่ทุกคนเห็นได้ง่ายนัก

คนบางคนอาจจะใส่ใจกับตัวเลขต่างๆมากกว่าการก้าวข้ามผ่านข้อเสียหรือจุดด้อยของตัวเอง แต่ในความจริงแล้วไม่มีใครสามารถหลบหนีการเป็นตัวเองได้ หากคุณเมินจุดอ่อนของตัวเองเพราะมัวแต่ดูตัวเลขต่างๆ ซักวันคุณก็ต้องเผชิญกับสิ่งจุดอ่อนนั้นอยู่ดี

ยิ่งคนหนีหรือยิ่งคุณเมินปัญหาของตัวเองมากเท่าไหร่ เวลาที่ปัญหาตามคุณทันคุณก็จะเจ็บมากเท่านั้น

ความสำคัญของการพัฒนาตนเอง

การพัฒนาตัวเองจะช่วยให้เราก้าวข้ามผ่านจุดด้อยของตัวเอง เผื่อเวลาที่เราต้องเผชิญปัญหาในอนาคตเราจะได้เตรียมตัวเพื่อรับมือปัญหาพวกนั้นได้ การเลือกที่จะไม่พัฒนาตัวเองคือการวิ่งหนีปัญหาที่พร้อมที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้ทุกเมื่อ

แต่เราควรจะเริ่มยังไงดี

เราสามารถเริ่มพัฒนาตัวเองได้จากการทำความเข้าใจและรับรู้เรื่องของตัวเอง คอยสังเกตความคิด อารมณ์ และการตอบสนองต่อสถานการณ์ต่างๆของตัวเรา เพื่อที่จะทำความเข้าใจว่ามีส่วนไหนที่จะพัฒนาชีวิตเราให้ดีกว่านี้ได้ไหม

ถ้าเรามองว่าการเรียนรู้เป็นสิ่งที่ไม่มีวันจบ การพัฒนาตัวเองก็คงเป็นสิ่งที่ไม่มีวันจบเช่นกัน เราควรจะพัฒนาตัวเองในทุกๆช่วงของชีวิตและพยายามทำให้ตัวเองเป็นคนที่ดีกว่าเมื่อวานทุกวัน

ประโยชน์ของการพัฒนาตัวเอง

ผมมองว่าประโยชน์ที่ดีที่สุดของการพัฒนาตัวเองก็คือการที่ทำให้ตัวเราเป็นสิ่งที่ดีขึ้นหรือดีกว่าอดีต

หากเรามีความคิดที่จะพัฒนาตัวเองได้ทุกวัน มันก็คงเหมือนกับการเอาตัวเราไปใส่ในบัญชีธนาคารที่ให้ดอกเบี้ยเพิ่มขึ้นเรื่อยๆทุกวันทุกวันครับ

ซึ่งเท่าที่ผมดูก็คงไม่มีใครหรอกที่จะไม่ชอบการที่เราเป็นคนที่ดีกว่าเมื่อวาน

การที่เรามองตัวเองว่าเราสามารถพัฒนาได้เรื่อยๆเป็นประโยชน์อันดับหนึ่งของการพัฒนาตัวเอง แต่ประโยชน์อื่นๆก็มีนะครับยกตัวอย่างเช่น

การเตรียมตัวเองให้พร้อมสำหรับปัญหาในอนาคต
สุขภาพร่างกายและจิตใจที่ดีขึ้น
ความสำเร็จทางด้านการเงินและการงาน
การสร้างเป้าหมายให้ตัวเองนะทำให้ตัวเองมีความสุขมากขึ้น

ข้อเสียของการพัฒนาตัวเอง

หลายคนอาจจะสงสัยว่าการพัฒนาตัวเองมีข้อเสียด้วยหรอ ผมว่ามันก็มีเยอะพอสมควรนะครับ

การพัฒนาตนเองใช้เวลา ในช่วงสั้นๆหาคนเพิ่งเริ่มคุณอาจจะไม่เห็นผลของความพยายามในการพัฒนาตัวเองมาก ซึ่งสาระบางคนก็อาจจะทำให้หมดกำลังใจได้ง่าย
การพัฒนาตนเองคือการให้เวลากับตัวเอง ซึ่งสำหรับมนุษย์เราที่มีเวลาแต่ละวันจำกัดอยู่แค่ 24 ชั่วโมง มันก็เท่ากับว่าเราต้องเจียดเวลาที่จะให้ครอบครัวหรือเพื่อนมาลงทุนกับการพัฒนาตัวเอง
บางครั้งคุณอาจจะรู้สึกว่าคุณโดดเดี่ยว เพราะคนรอบข้างอาจจะไม่เข้าใจกิจกรรมที่คุณทำหรือเป้าหมายที่คนตั้งไว้อยู่ ยิ่งถ้าคุณไม่ได้แรงสนับสนุนจากคนใกล้ตัวคุณด้วยแล้ว อาจจะทำให้คนท้อหรือหมดกําลังใจก็ได้
คุณอาจจะหลงไปกับการพัฒนาตัวเองมากเกินไป ผมคิดว่าเป้าหมายของชีวิตคือการสร้างสมดุลของหลายอย่างครับ ไม่ว่าจะเป็นการให้เวลากับครอบครัว การให้เวลากับตัวเอง มีการให้เวลากับหน้าที่การงาน เพราะฉะนั้นอะไรที่มันมากไปมันก็อาจจะส่งผลเสียได้

การพัฒนาตัวเองก็คือการใช้เวลากับตัวเองให้มีประโยชน์มากขึ้น แต่บางครั้งเราก็อาจจะใช้เวลากับตัวเองมากไปจนลืมนึกถึงสิ่งรอบตัวเรา เพราะฉะนั้นก่อนที่เราจะเริ่ม ‘จมไปกับตัวเอง’ เราควรจะตั้งเป้าหมายการแบ่งเวลาให้ดี สำหรับผมคิดว่าวันละ 1-2 ชั่วโมงกำลังดีเลยครับ

แผนการพัฒนาตัวเองที่ได้ผล

สำหรับคนทั่วไปแล้ว แค่เราเริ่มที่จะสังเกตตัวเองและเริ่มพัฒนาตัวเองก็เป็นความสำเร็จที่น่าภูมิใจอย่างหนึ่งแล้ว

แต่ถ้าคุณอยากจะจริงจังกับการพัฒนาตัวเองและอยากให้ออกมาได้ผลดีคุณก็ต้องมีแผนการครับ

เริ่มสังเกตอารมณ์ ความคิด และการตอบสนองต่างๆของคุณต่อสถานการณ์ที่คุณไม่คุ้นเคยหรือรู้สึกอึดอัด
ทำความเข้าใจว่าอะไรคือสาเหตุที่ทำให้คุณรู้สึกว่ามันยังไม่ดีพอหรือว่าทำให้คุณรู้สึกไม่ดี
นำสาเหตุเหล่านี้มาพิจารณาดูว่าจะมีอะไรที่สามารถพัฒนาให้มันดีขึ้นได้ไหม และขั้นตอนจะต้องเป็นแบบไหน
เริ่มวางแผนแบ่งเวลาต่อวันหรือต่ออาทิตย์มาเพื่อทำให้การพัฒนานี้ดีขึ้นเรื่อยๆ
คอยสังเกตตัวเองว่าการพัฒนาดีขึ้นหรือเปล่าแล้วมีวิธีไหนไหมที่จะทำให้คุณจะสนุกกับการพัฒนาตัวเองได้มากขึ้นหรือจะทำให้การพัฒนาตัวเองเร็วขึ้นโดยที่ไม่ทำให้ชีวิตส่วนอื่นโดนผลกระทบมากเกินไป

ตัวอย่างการพัฒนาตัวเอง

ผมจะขอยกตัวอย่างการพัฒนาตัวเองที่คนนิยมใช้กันทั่วไปนะครับ หากใครคิดว่ามันมีประโยชน์ก็สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้ หรือถ้าใครมีตัวอย่างการพัฒนาตัวเองอย่างอื่นอาจจะเป็นอันที่คุณทำอยู่แล้วเหลือที่คุณชอบก็แนะนำมาได้ในคอมเม้นข้างล่างนะครับ

การออกกำลังกาย หรือ การวิ่ง
การอ่านหนังสือ
การเรียนภาษาใหม่
การออกไปทำกิจกรรมที่ตัวเองไม่เคยทำมาก่อน
การเสริมสร้างบุคลิกตัวเองให้ดีขึ้น

เป้าหมายในการพัฒนาตัวส่วนมากคือเป้าหมายที่เกี่ยวกับการเรียนรู้ การออกกำลังกาย หรือการเปิดตัวเองให้ทำสิ่งใหม่ๆ สิ่งที่กลุ่มเพื่อนของผมเริ่มทำกันก็คือการวิ่ง โดยที่แต่ละคนเริ่มจากการวิ่งวันละ 1 ชั่วโมงอาทิตย์ละสองสามวัน และค่อยๆเพิ่มความเร็วและความอึดให้ตัวเองจนสามารถสิ่งมาราธอนได้ในที่สุด

การตั้งเป้าหมายพัฒนาตัวเองให้มีเหตุผล

ผมเคยตั้งเป้าหมายการพัฒนาตัวเองด้วย ‘การอ่านหนังสืออาทิตย์ละ 1 เล่ม’ ตลอดหนึ่งปี ซึ่งผมคิดว่ามันเป็นเป้าหมายที่ผิดและอยากจะอธิบายให้ทุกคนฟังเผื่อจะเป็นประโยชน์ครับ

การที่เราตั้งเป้าหมายการพัฒนาตัวเองให้เป็นเกี่ยวกับผลลัพธ์มากเกินไปจะทำให้เรามัวแต่หมกมุ่นกับผลลัพธ์จนไม่ได้ดูข้อดีของกระบวนการ

ยกตัวอย่างเช่น คนเล่นเวทที่ตั้งเป้าหมายว่า ‘อยากจะยกเวทให้ได้X กิโลในจบปี’ ก็อาจจะพยายาม ‘โกงเป้าหมายตัวเอง’โดยที่ไม่รู้ตัวด้วยการงอหลังหรือขดตัวเวลายกน้ำหนักเพื่อจะยกให้ได้มากขึ้น ซึ่งมันเป็นวิธีที่ผิด

เป้าหมายที่ดีกว่าคือเป้าหมายของการให้เวลา เราแค่ตั้งไว้ว่าแต่ละอาทิตย์หรือแต่ละวันเราอยากใช้เวลาเท่าไร ส่วนเรื่องผลลัพธ์เราค่อยมาเทียบเดือนต่อเดือนเอาอีกที ยกตัวอย่างนะครับ

อ่านหนังสือวันละ 1 ชั่วโมง
ออกกำลังกายอาทิตย์ละ 3 ชั่วโมง (แต่อาจจะมีเป้าหมายรองเป็นการยกเวทให้ได้มากขึ้นในครึ่งปี)

เพียงแค่นี้คุณก็จะไม่หมกมุ่นไปกับผลลัพธ์มากเกินไปแล้ว

เป็นอย่างไรบ้างครับ ไม่ทราบว่าทุกคนมีหรือเคยมีเป้าหมายในการพัฒนาตัวเองบ้างหรือเปล่า แล้วสามารถทำตามได้ไหม มีอะไรที่เป็นอุปสรรคบ้างครับ คอมเม้นบอกได้ด้านล่างนะครับ